Sluter i kuter – typy jachtów

Poznając budowę jachtu, rodzaje i typy ożaglowania możemy natknąć się na dwa niemal identyczne typy jachtów z większa liczbą żagli: sluter i kuter. Na ilustracjach mogą wyglądać niemal identycznie. Jaka jest różnica pomiędzy jachtami typu kuter i sluter?

Dwa sztaksle

Obie jednostki charakteryzują się większą liczbą sztaksli, czyli żagli przednich. Podstawowym żaglem przednim jest fok. Inne sztaksle to między innymi kliwer i latacz.

• Fok – podstawowy sztaksel znajdujący się najbliżej dziobu jednostki.
• Kliwer – występuje pojedynczo lub w parze z fokiem. Ma wysoko podniesiony róg halsowy, często mocowany jest do bukszprytu.
• Latacz – występuje na sztagu przed kliwrem, ale także wyżej od pozostałych sztaksli.

Po lewej jachty: slup, sluter i kuter z ożaglowaniem marconi-bermudzkim. Po prawej: kuter gaflowy.

Sluter

Sluterem nazywamy jacht jednomasztowy, posiadający oprócz żagla głównego (grota) dwa sztaksle. Przednie żagle są rozpinane na dwóch sztagach zbiegających się w jednym miejscu na pokładzie, przez co jednoczesne używanie dwóch żagli jest niemożliwe.

Pierwszy od dziobu, dłuższy sztag, nazywany jest forsztagiem. Biegnie od topu masztu do sztagownika na dziobie. Drugi, krótszy, nazywany stensztagiem, biegnie pomiędzy topem, a salingiem. Na sztagach podnoszone są odpowiednio: duży i mały fok. W czasie żeglugi na dużym foku stensztag jest zazwyczaj zdejmowany.

Sluter z podniesionym dużym fokiem jest bardzo podobny do zwykłego slupa, przez co bywa z nim mylnie utożsamiany. Oprócz dwóch sztagów, różnicę pomiędzy sluterem a slupem stanowi też położenie masztu. Na sluterze maszt przeważnie umiejscowiony jest bardziej w stronę rufy niż na slupie, jednak nie tak bardzo jak na kutrze.

Jacht typu slup i jacht typu sluter – wizualnie różnica jest niewielka. Sluter ma dwa sztagi i jest wyposażony w dwa żagle przednie, maszt jest przesunięty bliżej rufy.

Czym różni się slup od slutera?

Slup:

• Jeden sztag
• Maszt bliżej dziobu

Sluter:

• Dwa sztagi
• Maszt bliżej rufy

Kuter

Kuter to jednostka z jednym masztem i kilkoma żaglami przednimi. Kuter może nieść jednocześnie fok, kliwer i latacz.

Na kutrze maszt ustawiony jest dość blisko środka kadłuba jachtu, co pozwala zwiększyć przestrzeń na przednie żagle. Dodatkowo bywa wyposażony w bukszpryt.

Jacht typu sluter i jacht typu kuter – ponownie różnica jest niewielka, decydujące znaczenie ma liczba żagli przednich i położenie masztu. Kuter może jednocześnie nieść kilka sztaksli, a jego maszt jest przesunięty jeszcze bliżej rufy.

Czym różni się sluter od kutra?

Sluter:

• Wyposażony w dwa żagle przednie (mały i duży fok), ale może nieść tylko jeden
• Maszt bliżej dziobu niż na kutrze (ale nie tak bardzo jak na slupie)

Sluter:

• Może nieść kilka żagli przednich jednocześnie (fok, kliwer, latacz)
• Maszt jeszcze bliżej rufy (bardziej niż na sluterze i slupie)

Kuter bermudzki i kuter gaflowy

Kuter jako główny żagiel może nosić grot bermudzki lub gaflowy, wówczas nazywany jest odpowiednio kutrem bermudzkim lub kutrem gaflowym.

Kuter gaflowy może dodatkowo postawić żagiel o nazwie grottopsel.

Kuter bermudzki i kuter gaflowy. Kuter gaflowy niesie trzy żagle przednie: fok, kliwer i latacz, gaflowego grota oraz dodatkowy grottopsel.

Jachty tego typu bardzo rzadko spotykane są na wodach śródlądowych. W trakcie rejsu po Mazurach można natomiast jeszcze czasem zobaczy jacht typu kecz galfowy.

Ilustracje jachtów:

Barbara Zaczek – rodzaje i typy ożaglowania.

Fotografia na miniaturze:

Kuter gaflowy z topslem, fot. Arnauld Van Wambeke: www.pexels.com/