Wyjazd na żagle – jaki kierunek? Dołącz do naszej załogi.

Wyjazd na żagle może być spontaniczny lub dokładnie zaplanowany – niezależnie od tego przemierzymy jakąś trasę żeglarską na Mazurach. Kierunków i akwenów do żeglowania na Szlaku Wielkich Jezior Mazurskich nie brakuje. W tym artykule przedstawimy najczęściej wybierane przez żeglarzy trasy żeglarskie oraz mniej uczęszczane zakamarki warte wyjazdu żeglarskiego.

Główny szlak żeglugowy na Mazurach

Za początek szlaku żeglarskiego na Mazurach można uznać miasto Pisz. Niegdyś wiele jachtów przypływało na sezon żeglarski Pisą z centralnej Polski – najczęściej Zalewu Zegrzyńskiego. Więcej o tym pisaliśmy, gdzie żeglować.

Wówczas pierwszym jeziorem na szlaku było jezioro Roś (nazywane również Warszawskim). To 13-te pod względem powierzchni jezioro w Polsce (1808,5 ha), jedno z piękniejszych na Szlaku Wielkich Jezior Mazurskich. Wyjątkowo czysta woda sięga głębokości 31 metrów, a i zawiłe kształty linii brzegowej skrywają wiele pięknych miejsc do cumowania. W środku sezonu, gdy na jeziorach jest mnóstwo żagli, tu zobaczymy jeszcze sporo przestrzeni.

Główny szlak żeglarski przebiega na Mazurach przez 4 miasta:

• Pisz – Mikołajki – Giżycko – Węgorzewo

Cały ten szlak jest oznaczony bojami farwaterowymi, biegnącymi z południa na północ.

Rejsy żeglarskie na Mazurach rozpoczynają się w różnych punktach tego szlaku. Jachty żeglują również po różnych zakątkach, nazywanych szlakami bocznymi.

Poglądowa mapa szlaku żeglarskiego na Mazurach, z zaznaczonymi głównymi jeziorami i miastami na szlaku: Pisz – Mikołajki – Giżycko – Węgorzewo.

Skąd najlepiej zacząć wyjazd na żagle na Mazurach?

Oto nasze najlepsze propozycje na wczasy żeglarskie.

Pisz

Położone na południowym krańcu szlaku WJM miasto Pisz to dobry start żeglarskiego wyjazdu. Rejs zaczynamy po ciekawym jeziorze Roś. Kierując się na północ Kanałem Jeglińskim i przeprawiając się przez śluzę Karwik dotrzemy na jezioro Śniardwy. Pisz był niegdyś początkiem wszystkich żeglarskich wypraw – rzeką Pisą przypływały tutaj jachty z innych rejonów Polski. Pożary i wojny zmiotły i zniszczyły dawną zabudowę Pisza, lecz uważny turysta może odnaleźć tu pozostałości nawet z czasów pruskich. Odwiedziliśmy ten zakątek szlaku żeglarskiego podczas wyjazdu żeglarskiego Ekspedycja Wrota Mazur.

Ruciane Nida

Miasteczko położone w południowej części szlaku WJM obfituje w zabytki i atrakcje, lecz jest dużo spokojniejsze niż duże kurorty. Kto poszukuje spokojnego miejsca do spędzenia urlopu na wodzie, w otoczeniu sielskiej natury, znajdzie w Rucianym-Nida coś dla siebie. Planując wyjazd na żagle z tego miejsca mamy do wyboru dwa kierunki: na północ przez śluzę Guziankę lub w głąb jeziora Nidzkiego, które szczegółowo opisaliśmy w artykule: Jezioro Nidzkie – co warto wiedzieć?

Mikołajki

Latem żeglarska stolica Polski, jedno z najbardziej turystycznych miejsc na Szlaku Wielkich Jezior Mazurskich. Każdy, kto planuje wyjazd na żagle na Mazury, powinien koniecznie zawitać do Mikołajek! Nabrzeże Mikołajek pełne jest restauracji i kawiarni. Z innych atrakcji Mikołajek dość wymienić miejsca takie jak Wioska Żeglarska, statek wycieczkowy Chopin, statki Żeglugi Mazurskiej, kładka dla pieszych nad Jeziorem Mikołajskim oraz Park Wodny Tropikana.

Ryn

Choć miasteczko to położone jest na uboczu głównego szlaku żeglarskiego, jego popularność wcale na tym nie traci. Ryn odwiedza wielu turystów poszukujących najciekawszych atrakcji na Mazurach, a kilka portów z bardzo dobrą infrastrukturą sprawia, że Ryn jest początkiem wielu wyjazdów na żagle. Ryn opisaliśmy bliżej w artykule Ryn – najlepsze atrakcje.

Giżycko

Giżycko położone jest nad brzegiem dwóch jezior – Niegocina oraz Kisajna. Łączą je dwa kanały – Niegociński oraz Giżycki. Jest to największe miasto na Szlaku WJM, dobrze skomunikowane z innymi rejonami kraju, dlatego wiele wyjazdów żeglarskich rozpoczyna się właśnie stąd. W Giżycku jest dużo portów, zarówno przy brzegach Niegocina jak i Kisajna. Ogromna baza czarterowa przyciąga żeglarzy z całej Polski. Atrakcje turystyczne w Giżycku, takie jak most obrotowy, wieża ciśnień czy Twierdza Boyen, odwiedzane są co roku przez tysiące turystów.

Węgorzewo

Wyjazd żeglarski można zacząć również z północnego krańca szlaku WJM – Węgorzewa. W tym spokojnym miasteczku znajdziemy kilka dobrych przystani, zamek krzyżacki, Muzeum Kultury Ludowej oraz największą z plaż na Mazurach. Więcej informacji o atrakcjach w Węgorzewie znajdziesz w artykule: Węgorzewo – atrakcje żeglarskie i turystyczne.

Dokąd popłynąć w rejs po Mazurach?

Szlak żeglarski Pisz – Węgorzewo to trasa bardzo długa – wynosi około 86 km. Prowadzi przez ponad trzydzieści jezior połączonych licznymi kanałami. To najbardziej rozbudowany śródlądowy akwen wodny do żeglowania w Polsce. Umownie dzieli się go na część północną i południową, przyjmując, że “północ” to wszystkie jeziora poczynając od jeziora Jagodne, przez Boczne, Niegocin, Kisajno, Dargin i Mamry. Częścią południową szlaku WJM nazywa się najczęściej wszystkie pozostałe jeziora na południe od Kanału Tałckiego.

Najciekawsze szlaki żeglarskie na Mazurach – Mazury północne

Jezioro Tajty

Większość żeglarzy przepływa przez jezioro Tajty tylko w drodze do kolejnego kanału, nie stawiając masztów omija to bardzo ciekawe jezioro, położone pomiędzy jeziorem Niegocin a Kisajno. Nieliczni decydują się na wyprawę w głąb tego małego jeziora o przedziwnym kształcie. W pobliżu głównego szlaku położone są dwa ciekawe porty: w Pięknej Górze oraz przy Hotelu Tajty, który często odwiedzamy w trakcie rejsów żeglarskich dla dorosłych.

Jezioro Tajty składa się z dwóch części. Pierwsza część to wąska rynna z wysokimi, gęsto zalesionymi brzegami. W połowie jeziora położone jest bardzo wąskie przejście, którego pokonanie na żaglach daje dużo satysfakcji. Za nim otwiera się duża, najczęściej zupełnie pusta przestrzeń jeziora.

Dziki postój i żegluga w głąb jeziora Tajty – ciekawy kierunek wyjazdu żeglarskiego!

Atrakcje żeglarskie na jeziorze Tajty:

• idealne jezioro na jednodniową wycieczkę – odnoga głównego szlaku żeglarskiego,
• ciekawa linia brzegowa: wąskie przewężenia w pierwszej i duża otwarta przestrzeń w drugiej części,
• piękne dzikie miejsca do cumowania przy leśnych brzegach,
• bardzo dobra przystań w Hotelu Tajty, na początku jeziora

Łabędzi Szlak

Przebiega równolegle do głównego szlaku żeglarskiego na jeziorze Kisajno, przy zachodnim brzegu pomiędzy licznymi wyspami. Można tutaj żeglować jachtem pomiędzy pięknymi cieśninami i zatokami dziesięciu wysp. Szlak ten jest znacznie mniej uczęszczana niż szlak główny, który prowadzi najkrótszą bezpieczną drogą. Można znaleźć tutaj kilka ukrytych zatoczek i miejsc absolutnie dzikich: wyspy są objęte ścisłym rezerwatem przyrody i wstęp na nie jest zabroniony. Łabędzi Szlak jest trudniejszy do pokonania i zajmuje więcej czasu niż szlak główny.

Długość całego Łabędziego Szlaku to około 6 km. Można go pokonać na kilka sposobów. Ciekawym lecz trudnym do pokonania przejściem jest tzw. Przesmyk Św. Piotra, pomiędzy wyspą Górny Ostrów a Wielką Kiermuzą. Zwykle płyniemy tamtędy w trakcie Ekspedycji Mamry.

Atrakcje żeglarskie na Łabędzim Szlaku:

• różne możliwości wyboru tras do żeglowania,
• ciekawe cieśniny i zatoki pośród wysp,
• niewielki ruch żeglugowy.

Jezioro Dobskie

Jezioro leżące na zachód od jeziora Kisajno, przez które przebiega główny szlak żeglarski na Mazurach. Od 1975 roku Dobskie objęte jest rezerwatem faunistyczno-krajobrazowym. Na całym jeziorze obowiązuje strefa ciszy. Znajdujące się tutaj wyspy są miejscami lęgowymi ptactwa wodnego i cumowanie do nich jest zabronione. Pisaliśmy o nich więcej w artykule: O trzech wyspach na Mazurach w kontekście żeglarskim.

Zwykle pływa tu niewiele jachtów. Nie ma tutaj ani jednej przystani z pomostem dla jachtów – tylko w zatoce Kąt Rajcocha znajdziemy nieco udogodnień dla żeglarzy. Opłynięcie całego jeziora Dobskiego to trasa licząca około 15 kilometrów.

Przy wejściu na akwen ustawione są boje z napisem „Koniec dróg żeglownych”, co oznacza akwen bez oznakowania nawigacyjnego – znaków kardynalnych i boi farwaterowych. Trzeba tutaj pamiętać o podwodnych mieliznach.

Zalety żeglowania po jeziorze Dobskim:

• pływanie tylko na żaglach (dotyczy również cumowania),
• dzikie wyspy i minimalna zabudowa brzegów,
• tutaj często naprawdę przydaje się mapa – nieoznakowane mielizny, 4 wyspy i ciekawa linia brzegowa

Jezioro Święcajty i Stręgiel

Szlak boczny z jeziora Mamry na wschód, przez zatokę Bodma i cieśninę zwaną Bramką Kalską, prowadzi na jezioro Święcajty. Znajdziemy tutaj kilka przystani i ośrodków wypoczynkowych. Warty polecenia jest otoczony sosnowym lasem port Piękny Brzeg. Bliżej opisujemy ten akwen w artykule: Szlaki żeglarskie na Mazurach – które rejony warto zwiedzić? (mazury północne).
Przy wschodnim brzegu jeziora Święcajty, pod mostem drogowym w Ogonkach, znajduje się płytki przesmyk na jezioro Stręgiel.

Przejście to nie jest łatwe (płycizna, nisko usytuowane przęsło mostu), ale bardzo malownicze. Stręgiel stopniowo wyłania się zza trzcinowisk. Na tym akwenie nie znajdziemy dostępnych portów, a brzegi są dzikie, zalesione lub podmokłe. Żeglując jachtem po tym jeziorze, prawdopodobnie nie spotkamy nikogo innego na wodzie. Pojedynczy jacht może szukać miejsca do cumowania na jedynej na jeziorze bezimiennej wyspie, do której dostęp nie jest łatwy.

Czy warto zapuszczać się aż tutaj? Oczywiście! Tutaj można poczuć dawnego ducha Krainy Wielkich Jezior Mazurskich – tajemniczej i odludnej.

Atrakcje żeglarskie na jeziorze Święcajty i Stręgiel:

• ciekawe przejście z jeziora Mamry na Święcajty – Klaska Bramka,
• atrakcyjny port w Pięknym Brzegu,
• plaże na jeziorze Święcajty,
• możliwość przejścia na jezioro Stręgiel.

Najciekawsze kierunki żeglarskie na Mazurach – część południowa

Jezioro Roś – ujście rzeki Wilkus

To jedno z najciekawszych jezior na Mazurach, złożone z trzech niemal równoległych rynien złączonych łagodnymi zakolami. Żeglując coraz dalej w głąb jeziora, stopniowo zwęża się aż do ujścia rzeki Wilkus. W pierwszej części jeziora zwykle panują dobre warunki do żeglowania, a wiatr wieje przeważnie z zachodu.

Przy Czarnym Rogu (Ostrów) wiatr odbija się we wszystkich kierunkach od zielonych brzegów jeziora. W drugiej części żeglujemy najczęściej pod wiatr (Ramię Pilchowskie – 5 km długości, 300-700 m szerokości). W trzeciej, ostatniej rynnie, tor wodny jest i żeglowanie bywa trudne (Ramię Szczeskie – 4,5 km długości, 100-300 m szerokości). Dojścia do ujścia rzeki Wilkus blokuje, położone już 30 cm pod taflą wody muliste dno.

Atrakcje żeglarskie na jeziorze Roś:

• ciekawy kształt linii brzegowej,
• mały ruch żeglugowy – znaczna przestrzeń do odkrywania,
• ciekawe dzikie miejsca do cumowania,
• stosunkowo niskie ceny przystani i czarteru jachtów,

Po lewej: żeglujemy jachtami przez jezioro Roś w trakcie Ekspedycji Wrota Mazur – przepłynęliśmy w ciągu tygodnia rejsu 140 km szlaku żeglarskiego. Po prawej: zachód słońca nad jeziorem Roś.

Jezioro Nidzkie

Najdziksze duże mazurske jezioro, leżące na krańcu szlaku żeglarskiego. 23 km rozbudowanej linii brzegowej pełne jest pięknych zakątków, tajemniczych zatok i wysp. Gęsty las Puszczy Piskiej w większości pokrywa wysokie brzegi jeziora. Większość jeziora objęta jest rezerwatem przyrody i stanowi strefę ciszy. Na tym wymagającym żeglarskiej wprawy jeziorze nie spotkamy motorówek, zbyt wielu jachtów ani boi wyznaczających szlak żeglugowy. Niektórzy żeglarze mawiają, że kto nie był na Nidzkim, jeszcze nie widział Mazur. Rejs po jeziorze Nidzkim możemy zacząć z miejscowości Ruciane-Nida lub dopłynąć tam z północy przez śluzę Guziankę.

Więcej szczegółów o tym niezwykłym zakątku Mazur znajdziesz w artykule: Jezioro Nidzkie – co warto wiedzieć?

Film żeglarski prezentujący wyprawę Ekspedycja Nidzkie 2020. To jeden z najpiękniejszych szlaków żeglarskich w całej krainie Wielkich Jezior Mazurskich.– zobacz jak można żeglować jachtem po Mazurach.

Atrakcje żeglarskie na jeziorze Nidzkim:

• niezwykle bogata linia brzegowa jeziora,
• strefa ciszy – ruch tylko po żaglami, brak motorówek,
• ogromny wybór dzikich miejsc do cumowania.

Jezioro Mikołajskie i Bełdany (Mikołajki – Ruciane-Nida)

Bardzo popularna trasa żeglarska na Mazurach, łącząca dwa ważne miasteczka na Mazurach: Mikołajki i Ruciane-Nida. Szlak przebiega przez dwa jeziora: Mikołajskie i Bełdany. Jezioro Mikołajskie jest akwenem o bardzo intensywnym ruchu żeglugowym, pływa tędy Biała Flota, wiele motorówek i jachtów. Wiele z nich płynie na rejs po jeziorze Śniardwy, inne zmierzają w kierunku Rucianego Nida przez jezioro Bełdany.

Jezioro Bełdany charakteryzuje się znaczną liczbą dzikich miejsc do cumowania – niemal wzdłuż całego brzegu zobaczymy zacumowane jachty. Im dalej zapuścimy się na południe, tym ruch żeglugowy staje się mniejszy – tylko część żeglujących tutaj jachtów zmierza w stronę śluzy Guzianki, by dotrzeć na Jezioro Nidzkie. Szczegółowo opisaliśmy ten fragment szlaku żeglarskiego w artykule: Szlaki żeglarskie na Mazurach – które rejony warto zwiedzić?

Szlak żeglarski z Mikołajek do Rucianego-Nida przez jezioro Mikołajskie i Bełdany. 20 km żeglugi przez wąskie, rynnowe jeziora jest bardzo ciekawa. Na zdjęciach: Wioska Żeglarska w Mikołajkach oraz śluza Guzianka widziana z pokładu jachtu.

Atrakcje żeglarskie na trasie jeziora Mikołajskiego i Bełdany:

• duży wybór miejsc do cumowania: dzikie bindugi i nowoczesne porty,
• trasa wymaga szczególnie uważnej i dynamicznej żeglugi – wąskie jeziora z dużym natężeniem ruchu wodnego,
• liczne atrakcje wokół szlaku na lądzie,
• z pokładu jachtu lub podczas postoju na Półwyspie Popielniańskim można zobaczyć dzikie konie żyjące na wolności (jedyne takie miejsce w Polsce).

Jezioro Śniardwy (Mikołajki – Okartowo)

Największe jezioro w Polsce liczy aż 22,1 km długości i 13,4 km szerokości (113,8 km²). Żeglowanie po jeziorze Śniardwy uchodzi często za nieprzyjazne i trudne. Na pewno ma zdecydowanie inny charakter niż rejsy jachtem po pozostałych jeziorach w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich. Ogromna przestrzeń jeziora jest często pusta – nawet w środku sezonu żeglarskiego na Śniardwach nie zobaczymy zbyt wielu jachtów.

Śniardwy to wciąż zagadką dla wielu żeglarzy, niektórzy celowo je omija, dając wiarę opowieściom o dwumetrowych falach i niebezpieczeństwach tam czyhających. Rzeczywiście żeglowanie po jeziorze Śniardwy jest bardziej wymagające niż na innych akwenach, natomiast dużo bardziej satysfakcjonujące. Największym utrudnieniem w żeglowaniu po jeziorze Śniardwy jest niewielka ilość miejsc do cumowania. Znajdziemy tutaj tylko trzy przystanie dla jachtów: Okartowo, Niedźwiedzi Róg i Popielno. Szczegółowo opisujemy ten akwen żeglarski w artykule Jezioro Śniardwy – najlepsze atrakcje!

Na zdjęciu nasz jacht w trakcie żeglugi po jeziorze Śniardwy (Ekspedycja Śniardwy 2017 r.) oraz niewielka przystań w Okartowie.

Atrakcje żeglarskie na trasie jeziora Śniardwy:

• duża przestrzeń i niewiele jachtów – żegluga przez największe jezioro w Polsce,
• konieczne dobre przygotowania do żeglugi,
• ciekawe zakątki: Wyspa Czarci Ostrów i Pajęcza
• możliwe przejście na jezioro Tyrkło – ostatnie jezioro na szlaku żeglarskim.

Szlak Mikołajki – Ryn (jeziora Tałty i Ryńskie)

Wiele osób wyjeżdżających na żagle nie wyobraża sobie rejsu po Mazurach bez odwiedzenia Mikołajek lub Rynu. Te dwa miasteczka, położone na przeciwnych krańcach dwóch długich, rynnowych jezior, stanowią cel niejednej żeglarskiej wyprawy. Trasa żeglarska przez jeziora Tałty i Ryńskie stanowi jeden z ciekawszych kierunków do wyjazdu na żagle po Mazurach. Region ten odznacza się dużą różnorodnością portów i przystani, która przyciąga licznych miłośników sportów wodnych.

Przez jezioro Tałty przebiega główny szlak żeglugowy i często panuje tu intensywny ruch. Na jeziorze Ryńskim zwykle zobaczymy mniej jachtów – odcinek od Kanału Tałckiego do Rynu stanowi boczny szlak żeglarski. Ryn i Mikołajki należą do najstarszych i najpiękniejszych miasteczek na Mazurach.

Trasa żeglarska do Rynu liczy ok. 19 km. Na zachodnim brzegu jeziora Tałty, w Starych Sadach i Jorze Wielkiej, znajdziemy ciekawe przystanie. Warte polecenia są także dzikie miejsca do cumowania w Zatoce Rominek (północno-zachodni brzeg jeziora Ryńskiego) oraz Zatoce Skanał (północny brzeg jeziora Tałty) oraz . Ten rejon szlaku żeglarskiego odwiedzamy najczęściej podczas majówki na jachcie po Mazurach.

Atrakcje żeglarskie na trasie jeziora Tałty i Ryńśkiego:

• ciekawe miasteczka z wspaniałymi portami na początku i końcu szlaku – Ryn i Mikołajki,
• różnorodność przystani i portów na akwenie,
• ciekawe dzikie miejsca do cumowania (Zatoka Rominek, Zatoka Skanał),
• zwykle stabilny wiatr i dobre warunki do żeglowania.

Wyjazd na żagle – podsumowanie

Wyjazd na żagle możemy rozpocząć z kilku miejscowości:

• Pisz
• Ruciane-Nida
• Mikołajki
• Ryn
• Giżycko
• Węgorzewo

Główny szlak żeglarski na Mazurach biegnie przez 4 miasta: Pisz – Mikołajki – Giżycko – Węgorzewo.

Całość szlaku liczy około 86 km.

Najpopularniejsze trasy na tygodniowy wyjazd na żagle:

• Giżycko – Węgorzewo (odległość ok. 24 km)
• Giżycko – Mikołajki (odległość ok. 33 km) 🙂