Załogant i sternik – kim są?

Sternik, skipper czy kapitan? Jak nazywa się osoba prowadząca jacht? Funkcja ta jest różnie nazywana w zależności od jednostki i akwenu po jakim żeglujemy. Wyjaśnimy kilka żeglarskich pojęć, w tym załogant i sternik, a także powiemy, czym różni się załoga od pasażerów.

Kim jest sternik?

Sternik to osoba prowadząca jacht żaglowy lub motorowy po wodach śródlądowych lub morskich. Wprawdzie podstawowy patent żeglarski to Żeglarz Jachtowy, jednak słowo „żeglarz” dotyczy najczęściej osób biorących udział w prowadzeniu jachtu, a samą osobę prowadzącą jednostkę nazywa się sternikiem.

Aby prowadzić jacht żaglowy na Mazurach (powyżej 7,5 metra długości kadłuba), czyli być sternikiem takiego jachtu, potrzebny jest patent żeglarza jachtowego. Natomiast do żeglowania jako członek załogi patent nie jest potrzebny.

Osoba prowadząca jacht morski to również sternik – tutaj nazwa funkcji odpowiada nazwie patentu, ponieważ aby prowadzić jacht morski konieczny jest patent Jachtowego Sternika Morskiego.

Kim jest skipper?

Czasem zamiast „sternik” na prowadzącego jacht mówi się „skipper”. Słowo to pochodzi od niemieckiego Schipper (od Schiff , czyli ‘statek’). Określenia tego częściej używa się w odniesieniu do sterników jachtów morskich niż śródlądowych. Jest ono zaczerpnięte z dawnego nazewnictwa w marynarce handlowej – szyprem potocznie nazywano dowódcę niewielkiego statku handlowego lub rybackiego.

Tak więc skipperem lub szyprem nazywa się osoby kierujące niewielkimi statkami, w tym jachtami. Jakkolwiek „skipper” funkcjonuje niekiedy na Mazurach, tak nazwać „szyprem” osobę sterującą jachtem na Mazurach można raczej żartobliwe.

Kim jest kapitan?

Teoretycznie każdy wie, że kapitan to ktoś, kto dowodzi statkiem. Niemniej nie każdego, kto siedzi za sterem należy tytułować kapitanem – kapitan nie musi wcale stać za sterami jednostki, aby nią dowodzić. Kapitan to dowódca statku, stopień zawodowy, wojskowy lub inny. Więc jak to jest z tym kapitanem?

Sternik, skipper, kapitan – osoba dowodząca statkiem nazywana jest różnie, w zależności od jednostki jaką prowadzi. Zdjęcie z galerii Wysp Zielonego Przylądka.

Po pierwsze Kapitan Jachtowy to najwyższy stopień żeglarski obecnie funkcjonujący w Polsce. Aby zdobyć patent Kapitana Jachtowego, trzeba odbyć minimum 1500 godzin stażowych rejsów na różnych jednostkach i po różnych akwenach.

W żeglarstwie kapitanem nazywa się osoby prowadzące duże jachty po morzu. Nazywanie „kapitanem” osobę prowadzącą jacht na Mazurach jest nieco przesadne. W etykiecie żeglarskiej, zwracanie się per Panie Kapitanie jest jednak dopuszczalne jeśli wiemy, że osoba, z którą rozmawiamy rzeczywiście ma stopień Kapitana Jachtowego.

Oprócz uprawnień przeznaczonych do uprawnienia sportu i turystyki, jakimi są patenty żeglarskie w Polsce, tytuł kapitan pojawia się także w nazewnictwie uprawnień zawodnych, np. Kapitan Żeglugi Śródlądowej, czy Kapitan Żeglugi Wielkiej – najwyższy stopień w marynarce handlowej.

Czym różni się załogant od pasażera?

Członkowie załogi to osoby biorące udział w prowadzeniu statku. Do obowiązków członków załogi należy wykonywanie poleceń kierownika statku w ramach nałożonych na nich obowiązków, wykonywanie poleceń związanych z żeglugą.

Natomiast pasażerowie to osoby znajdujące się na statku, inne niż członkowie załogi (czyli nie biorące udziału w prowadzeniu statku), powinny wykonywać polecenia kierownika statku w zakresie bezpieczeństwa żeglugi i porządku na statku.

W praktyce żeglarskiej przyjmuje się, że na pokładzie jachtu mamy wyłącznie załogę, ponieważ wszyscy biorą udział w prowadzeniu jednostki – obsługują liny i żagle itd. Pasażerów zobaczymy na pokładzie statku Białej Floty kursującego, np. na trasie rejsu Giżycko – Mikołajki. Na statku takim oprócz kapitana, płynie zwykle tylko jedna lub dwie osoby załogi, które biorą udział w prowadzeniu żeglugi – większość osób to pasażerowie, którzy nie mają takich zadań.

Członek załogi jachtu

Każdy sternik ceni członków załogi jachtu, którzy mają zapał do żeglarskiego rzemiosła – garną się do obowiązków pokładowych w trakcie żeglugi. Żeglarstwo to sport zespołowy, w którym współpraca załogantów jest warunkiem koniecznym do udanych wakacji pod żaglami.

Zgrana załoga to podstawa udanego rejsu jachtem – co roku wielu żeglarzy szuka załogantów na prywatne rejsy, a także umawia się ze znajomymi na wspólny wypad żeglarski na Mazury. Przyjeżdżając ze znajomymi na obóz żeglarski PuntoVitą możesz pływać w swojej załodze.