Rodzaje lin jachtowych i konserwacja lin

Liny są kluczowe dla funkcjonowania jachtu i skutecznej żeglugi. W zależności od rodzaju jednostki mogą być stosowane różne rodzaje lin do ustawiania żagli i kierowania osprzętem. Na przykład, w jednostkach żaglowych zwykle stosuje się liny wykonane z nylonu lub poliestru, które są wytrzymałe i odporne na warunki pogodowe, a jednocześnie zapewniają wystarczającą elastyczność, aby łatwo regulować żagle.

Z czego są liny na jachcie?

• Poliamid (Nylon): Elastyczność i Wytrzymałość
  Poliamid, popularnie znany jako nylon, to jeden z najczęściej stosowanych materiałów do produkcji lin jachtowych. Jest niezwykle elastyczny i wytrzymały, co sprawia, że jest doskonały do lin kotwicznych. Liny poliamidowe wykazują dużą odporność na rozciąganie i posiadają umiarkowaną zdolność do absorbowania wody. Jednakże trzeba pamiętać, że nylon może tracić wytrzymałość w wilgotnych warunkach.
• Poliester (PES): Stabilność i Trwałość
  Poliester, nazywany również PES lub Dacron, jest drugim popularnym materiałem używanym do produkcji lin jachtowych. Liny poliestrowe charakteryzują się stabilnością wymiarową i trwałością. Są odporne na działanie promieni UV i wilgoci, co sprawia, że są odpowiednie do lin sztagowych i taklowych. Poliester jest również stosunkowo łatwy w pielęgnacji.
• Polipropylen (PP): Lekkość i Flotacja
  Polipropylen, znany jako PP lub plecionka, jest lekki i odporny na działanie wody materiał, który ma właściwości pływające. Dzięki swojej flotacyjności jest często wykorzystywany do lin reelingowych i lin kotwicznych. Jednakże, liny polipropylenowe mają niższą wytrzymałość mechaniczną w porównaniu do innych materiałów.
• Technora: Wysoka Wytrzymałość na Rozciąganie
  Technora to syntetyczny materiał o bardzo dużej wytrzymałości na rozciąganie, co czyni go doskonałym wyborem do lin taklowych. Jest odporny na działanie promieni UV i nie ulega rozciąganiu w wilgotnych warunkach. Technora jest jednak trudniejsza w pielęgnacji i wymaga regularnego smarowania.
• Kevlar: Wyjątkowa Wytrzymałość
  Kevlar to inny materiał o niezwykłej wytrzymałości na rozciąganie. Jest znany z wykorzystywania w przemyśle obronnym, ale jest także stosowany w produkcji lin jachtowych. Liny kevlarowe są niezwykle trwałe i odporne na ścieranie. Jednakże, mogą być podatne na działanie promieni UV i wymagają odpowiedniej ochrony.
• Włókna Naturalne: Tradycyjne Rozwiązania
  Choć współczesne liny jachtowe są w większości wykonane z materiałów syntetycznych, nadal można spotkać tradycyjne liny wykonane z włókien naturalnych, takich jak bawełna, konopie czy juta. Te liny są często stosowane do celów dekoracyjnych, ale nie nadają się do użytku na wodzie, ponieważ są mało wytrzymałe i absorbujące wodę.
  Warto zaznaczyć, że wiele lin jachtowych to mieszanki różnych materiałów, co pozwala na łączenie korzyści różnych rodzajów włókien. Wybór rodzaju liny zależy od jej przeznaczenia i warunków, w jakich będzie eksploatowana.

Impregnacja lin jachtowych

Podczas żeglugi ważne jest, aby liny były dobrze utrzymane i sprawne. Regularne czyszczenie i smarowanie bloków oraz wymiana zużytych lin pomaga w zapewnieniu bezpieczeństwa i skutecznej pracy lin. Dobrze zaprojektowane i dobrze utrzymane liny pozwalają na uzyskanie optymalnej wydajności i kontroli jednostki podczas żeglugi.

Konserwacja lin naturalnych

Materiały naturalne wykazują tendencję do naturalnego zużywania, takiego jak na przykład proces butwienia, w różnym stopniu. Szczególnie liny z włókien bawełnianych i kokosowych, jeżeli są nieodpowiednio przechowywane i niepoddane odpowiedniej konserwacji, ulegają szybkiemu procesowi gnicia i butwienia. Tradycyjne statki miały specjalnie zaprojektowane przestrzenie przechowalnicze, zapewniające skuteczne suszenie tych lin, co stanowiło ochronę przed ich degradacją.

Po zakończeniu sezonu zaleca się dokładne przepłukanie lin z włókien naturalnych kilkukrotnie w czystej, letniej wodzie. W sytuacji znacznego zabrudzenia istnieje możliwość namoczenia i delikatnego przepłukania lin w łagodnym roztworze wody z mydłem przed rozpoczęciem procesu płukania.

Konserwacja lin syntetycznych

Przy umiarkowanym i słabym zabrudzeniu lin zaleca się ręczne pranie w łagodnym roztworze mydła, z preferencją dla płatków mydlanych, a następnie dokładne wielokrotne płukanie w czystej wodzie. W przypadku silnego zabrudzenia linę można oczyścić za pomocą specjalnych środków czyszczących dostępnych w sklepach turystycznych dla miłośników górskich wędrówek. W sklepach żeglarskich tych produktów zazwyczaj nie można znaleźć, jednak zazwyczaj są to roztwory łagodnych detergentów i rozcieńczonych impregnatów hydrofobowych.

Duże knagi żeglarskie do lin cumowniczych na dziobie jachtu morskiego. Przykład zastosowania węzła knagowego. Zobacz także: węzły żeglarskie – podstawy.

Magdalena Bełkot

Jachtowy Sternik Morski PZŻ oraz Motorowodny Sternik Morski PZMiNW, Nauczyciel Żeglowania PZŻ, radiooperator bliskiego zasięgu SRC, Essential Navigation & Seamanship RYA, Wychowawca Kolonijny. Studentka Fizjoterapii na Wrocławskim AWFie. Od dziecka związana ze sportem, więc wie jak ważny w życiu jest ruch. Kocha chodzić po górskich szlakach, skakać na batucie i wywijać na parkiecie. 😉 W żeglarstwie zakochała się już w wieku 8 lat. Wyznaje zasadę, że „w ciszy, czy w czasie burzy, Trzeba przy pracy śpiewać”. Kocha pracę z ludźmi i przekazywanie im swoich umiejętności. Spotkasz Ją na rejsach szkoleniowych na Mazurach, rejsach w Chorwacji oraz na Morzu Bałtyckim.

Fotografie lin żeglarskich:

Punat, Primorsko-goranska županija, Croatia, Lina Na Drewnianym Doku, fot. Peter Fazekas, Pexel [08.12.2023]
Grey, boat, sailing and sea, fot. Milada Vigerova, Unsplash License [08.12.2023]
Knagi: Darya Chervatyuk, Pexels.