Hipotermia u człowieka. Co to jest? Przyczyny, objawy i pierwsza pomoc.

Hipotermia u człowieka następuje, gdy temperatura jego ciała spadnie poniżej 35ºC. Bezpośrednią przyczyną wychłodzenia jest wystawienie organizmu na wyjątkowo niskie temperatury. Hipotermia stanowi jednak zagrożenie nie tylko w trakcie mroźnej zimy, ale przez cały rok. Szczególnie niebezpieczna może okazać się… woda!

Przy takich samych temperaturach powoduje ona znacznie szybszą utratę ciepła niż powietrze. Spadek temperatury ciała poniżej 30ºC grozi śmiercią. Dlatego zarówno podczas wypadku, jak i nawet zwykłej kąpieli w jeziorze należy zachować wszelkie środki ostrożności i nigdy nie ignorować niepokojących symptomów u załogantów.

Hipotermia u człowieka może wystąpić nie tylko poprzez przebywanie w zimnej wodzie. W razie długotrwałej żeglugi w trudnych warunkach atmosferycznych może dojść do wychłodzenia, jeśli żeglarz nie ma odpowiedniego ubrania na jacht. Dobrym rozwiązaniem jest żeglowanie w kamizelce ratunkowej, która – oprócz swojej podstawowej funkcji bezpieczeństwa – świetnie chroni przed wiatrem i zapewnia dodatkowa izolację termiczną.

Etapy hipotermii i pierwsza pomoc

Wychłodzenie organizmu następuje stopniowo, zazwyczaj w trzech etapach.

Pierwszy etap to tzw. podrażnienie lub hipotermia płytka. Objawia się dreszczami, gęsią skórką, jednak poszkodowany w tej fazie jest zazwyczaj w stanie poruszać się samodzielnie, kontaktuje i reaguje prawidłowo. W wypadku podrażnienia poszkodowanego należy jak najszybciej ogrzać – okryć kocem, w razie potrzeby przebrać mokrą odzież na suchą oraz podawać ciepłe, najlepiej posłodzone napoje. Pod żadnym pozorem jednak nie podawać alkoholu, ponieważ wywołuje on rozszerzanie naczyń krwionośnych, a w rezultacie jeszcze szybszą utratę ciepła. Nie należy też, celem szybkiego ogrzania, moczyć kończyn poszkodowanego w ciepłej wodzie. Grozi to wywołaniem szoku termicznego.

Drugi etap, hipotermia umiarkowana lub osłabienie, jest już dużo poważniejszy. Poszkodowany w tej fazie doświadczać może zawrotów głowy, bólu kończyn, zazwyczaj jest też zdezorientowany, może mieć problem z samodzielnym poruszaniem i nie rozumieć, co się do niego mówi. Osobie w takim stanie należy udzielić pomocy jak przy hipotermii płytkiej. Najlepiej jednak nie podawać jej żadnych napojów i w miarę możliwości nie pozostawiać bez opieki.

Hipotermia głęboka lub odrętwienie to ostatni, najniebezpieczniejszy etap, który grozić może nawet śmiercią. Jeżeli poszkodowany jest nieprzytomny, jego tętno słabo wyczuwalne, a funkcje oddechowe zaburzone, należy jak najszybciej wezwać profesjonalną pomoc (WOPR – 601 100 100). W oczekiwaniu na przybycie pogotowia, ogrzewać poszkodowanego i prowadzić resuscytację według schematu BLS. Jeżeli poszkodowany odzyska przytomność, postępować jak w wypadku poprzedniego etapu.

Resuscytacja krążeniowo-oddechowa według schematu BLS.

Bibliografia:

• Algorytm BLS: Wikimedia Commons na licencji CC.

Zofia Bruska

Żeglarz jachtowy, wychowawca kolonijny i nauczyciel żeglowania PZŻ. Studentka filmoznawstwa, pasjonatka fotografii, nie rozstająca się na krok z aparatem. Przygodę z żeglarstwem rozpoczęła w roku 2010, jednak prawdziwą miłością zapałała do niego parę lat później na obozie PuntoVity. Od tej pory każdą wolną chwilę stara się spędzić na jeziorze — od Krakowskich Bagrów, po dzikie zakątki Nidzkiego — lub też, gdy tylko jej się uda, biegając po rejach morskich żaglowców. Marzy, by któregoś dnia zdobyć North—West Passage oraz wszystkie inne zakątki, o których z takim zapałem śpiewa przy ognisku. Uważa, że dobrego żeglarza cechuje refleks i precyzja, co nieomylnie poznaje po dobrze zbuchtowanej linie i szybkości jej klarowania. Spotkasz ja na naszych rejsach i obozach żeglarskich dla młodzieży.